آیا ارتودنسی موجب پوسیدگی دندان می شود؟

ارتودنسی یکی از پرکاربردترین درمان های دندانپزشکی برای اصلاح بی نظمی ها، نامرتبی دندان ها و مشکلات فکی است. بسیاری از افراد برای داشتن لبخندی زیبا و سالم به سراغ این روش می روند. اما در کنار مزایای ارتودنسی، همواره یک نگرانی مهم در ذهن بیماران وجود دارد: آیا ارتودنسی موجب پوسیدگی دندان می شود؟
این پرسش کاملاً طبیعی است؛ زیرا بریس ها و ابزارهای ارتودنسی باعث تغییر در شرایط طبیعی دهان و دندان می شوند. وجود سیم ها و براکت ها می تواند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را دشوار کند و همین مسئله احتمال تجمع پلاک میکروبی و ایجاد پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به این پرسش پاسخ دهیم و عوامل مؤثر در بروز پوسیدگی دندان در طول ارتودنسی ثابت را بررسی کنیم. همچنین راهکارهایی برای پیشگیری از آسیب به دندان ها هنگام استفاده از بریس ها ارائه خواهیم داد.

 پوسیدگی دندان با ارتودنسی اتفاق می افتد؟

گاهی اوقات افراد تصور می کنند که ارتودنسی می تواند دندان ها را خراب کند. این افراد معتقد هستند که علت اصلی پوسیدگی دندان، ارتودنسی است. ارتودنسی به خودی خود باعث پوسیدگی دندان نمی شود. آنچه احتمال پوسیدگی را افزایش می دهد، تغییر در شرایط بهداشت دهان و دندان است. وقتی براکت ها و سیم های ارتودنسی روی دندان قرار می گیرند، فضای بیشتری برای تجمع پلاک و باقی ماندن ذرات غذا ایجاد می شود.

اگر پلاک ارتودنسی حتی پلاک متحرک ارتودنسی به طور مرتب و دقیق پاک نشوند، محیطی اسیدی در اطراف دندان به وجود می آید که مینای دندان را تضعیف کرده و زمینه پوسیدگی را فراهم می کند. به بیان دیگر، ارتودنسی یک عامل غیرمستقیم در پوسیدگی دندان است. اگر فرد بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کند، نه تنها پوسیدگی ایجاد نمی شود بلکه نتیجه درمان ارتودنسی نیز پایدارتر خواهد بود.

علت پوسیدگی دندان در ارتودنسی

علت اصلی پوسیدگی در طول ارتودنسی، تجمع پلاک باکتریایی و باقی ماندن ذرات غذا در اطراف براکت ها و سیم ها است. اما عوامل دیگری نیز در این روند نقش دارند:

• دشواری در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن: وجود براکت ها باعث می شود مسواک به تمام سطوح دندان نرسد. بنابراین مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در این شرایط دشوار می شود.

• افزایش سطح گیر غذایی: سیم ها و اتصالات ارتودنسی باعث گیر کردن راحت تر غذا می شوند. بنابراین غذا بین سیم ها گیر کرده و سبب پوسیدگی دندان ها می شود.

• کاهش جریان بزاق در برخی نواحی: وجود ابزارهای ارتودنسی ممکن است مانع توزیع یکنواخت بزاق شود، در حالی که بزاق نقش محافظتی در برابر پوسیدگی دارد.

• عدم آگاهی بیمار: بسیاری از بیماران نمی دانند چه روش های خاصی برای مراقبت از دندان ها در زمان ارتودنسی لازم است. این امر سبب پوسیدگی بیش تر دندان ها می شود.

بنابراین علت پوسیدگی دندان در ارتودنسی بیشتر به بی توجهی به بهداشت دهان و شرایط خاص ایجادشده توسط براکت ها برمی گردد.

آیا بریس ها می توانند باعث پوسیدگی دندان شوند؟

بریس ها یا همان براکت ها، ابزار اصلی درمان ارتودنسی هستند. این وسایل مستقیماً باعث پوسیدگی نمی شوند، اما محیطی مناسب برای رشد باکتری ها ایجاد می کنند. آیا جویدن آدامس با بریس مضر است؟

• سطح فلزی یا سرامیکی براکت ها می تواند محل چسبیدن پلاک میکروبی شود.
• اطراف براکت ها معمولاً سخت ترین بخش برای تمیزکردن است.
• اگر ذرات غذا اطراف براکت باقی بماند، اسید تولیدشده توسط باکتری ها می تواند مینای دندان را تخریب کند.

در نتیجه می توان گفت: بریس ها عامل مستقیم پوسیدگی نیستند، اما بی توجهی به نظافت اطراف آن ها خطر پوسیدگی را به شدت افزایش می دهد.

راهکارهای پیشگیری از پوسیدگی دندان هنگام ارتودنسی

با وجود تمام نگرانی ها، خبر خوب این است که پوسیدگی دندان در زمان ارتودنسی کاملاً قابل پیشگیری است. رعایت چند نکته کلیدی می تواند سلامت دندان ها را تضمین کند:

• مسواک زدن صحیح و منظم:یک راه پیشگیری از پوسیدگی دندان به هنگام ارتودنسی، مسواک زدن صحیح و منظم است. استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی یا مسواک برقی حداقل دو بار در روز ضروری است.

• استفاده از نخ دندان ارتودنسی یا واترجت:استفاده منظم از نخ دندان و واتر جت روش مناسبی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان می باشد. این ابزارها کمک می کنند ذرات غذا از بین دندان ها و اطراف سیم ها خارج شود.

• دهان شویه های حاوی فلوراید:استفاده از دهان شویه ضدباکتری و فلورایددار مقاومت مینای دندان را افزایش می دهد. با استفاده مداوم از این محصولات می توان از پوسیدگی دندان جلوگیری کرد.

• مراجعه منظم به دندانپزشک:معاینات دوره ای کمک می کند پوسیدگی در مراحل اولیه شناسایی و درمان شود.

• رعایت رژیم غذایی مناسب:پرهیز از مصرف زیاد شیرینی و نوشیدنی های قندی می تواند احتمال پوسیدگی را کاهش دهد. بنابراین، رعایت رزيم غذایی مناسب می تواند راهکار مناسبی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان ها باشد.

نقش تغذیه و بهداشت دهان در سلامت دندان های ارتودنسی شده

تغذیه و بهداشت دهان نقش کلیدی در جلوگیری از پوسیدگی دندان هنگام ارتودنسی دارند.

• تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم (مانند لبنیات)، فسفر و ویتامین D به استحکام دندان ها کمک می کند. در مقابل، مصرف شیرینی ها، نوشابه های گازدار و میان وعده های چسبناک باید محدود شود.

• بهداشت دهان: بیمارانی که ارتودنسی دارند باید از مسواک بین دندانی، نخ دندان مخصوص و دهان شویه به طور مداوم استفاده کنند. همچنین استفاده از ژل های فلوراید هفتگی می تواند تأثیر زیادی در کاهش پوسیدگی داشته باشد.

ترکیب یک رژیم غذایی مناسب و بهداشت دهان دقیق، بهترین راه برای پیشگیری از مشکلات دندانی در طول ارتودنسی است.

سخن پایانی درباره پوسیدگی دندان با ارتودنسی

پرسش اصلی بیماران این است که آیا ارتودنسی موجب پوسیدگی دندان می شود؟ پاسخ این است که خیر، خود ارتودنسی عامل مستقیم پوسیدگی نیست، اما شرایطی ایجاد می کند که اگر بهداشت دهان رعایت نشود، احتمال پوسیدگی افزایش پیدا می کند. رعایت اصول بهداشت دهان، استفاده از مسواک و نخ دندان مخصوص ارتودنسی، مراجعه منظم به دندانپزشک و داشتن رژیم غذایی سالم، بهترین راهکار برای حفظ سلامت دندان ها در طول درمان ارتودنسی است. در نهایت، نتیجه موفق ارتودنسی زمانی پایدار خواهد بود که دندان ها در طول درمان سالم باقی بمانند.

سوالات متداول آیا ارتودنسی موجب پوسیدگی دندان می شود؟

1. آیا بعد از ارتودنسی احتمال پوسیدگی دندان ها بیشتر از قبل است؟
   بله، چون براکت ها شرایطی فراهم می کنند که تمیزکردن دندان ها سخت تر می شود. اما با رعایت بهداشت دقیق، این خطر به حداقل می رسد.
2. بهترین مسواک برای ارتودنسی کدام است؟
   مسواک های مخصوص ارتودنسی یا مسواک های برقی با سر کوچک بهترین گزینه هستند؛ زیرا به راحتی به اطراف براکت ها دسترسی پیدا می کنند.
3. آیا استفاده از دهان شویه ضروری است؟
   بله. دهان شویه های حاوی فلوراید و ضدباکتری کمک می کنند پلاک های میکروبی کاهش یافته و مقاومت دندان ها در برابر پوسیدگی افزایش یابد.
4. اگر در طول ارتودنسی پوسیدگی دندان ایجاد شود چه باید کرد؟
   دندانپزشک می تواند با مواد پرکننده مخصوص پوسیدگی را ترمیم کند. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد براکت موقتاً برداشته شود و سپس دوباره نصب گردد.