همه چیز درباره ارتودنسی لینگوال
در دنیای امروز که ظاهر دندانها و لبخند زیبا بخش جدانشدنی از اعتمادبهنفس و ارتباطات اجتماعی است، بسیاری از افراد به دنبال راهکاری برای اصلاح نامرتبی دندانها بدون جلب توجه دیگران هستند. ارتودنسی از پشت دندان یکی از مدرنترین و پیشرفتهترین تکنیکهاست که با نصب براکتها و سیمهای ارتودنسی در سطح پشتی دندانها (سطح لینگوال)، به صورت کاملاً مخفیانه عمل صافسازی و ردیف کردن دندانها را انجام میدهد. این روش به ویژه برای بزرگسالان و کسانی که از ظاهر فلزی ارتودنسی سنتی خجالت میکشند یا در محیطهای شغلی خاص فعالیت دارند، یک گزینه ایدهآل و حرفهای محسوب میشود. در این مقاله، تمام جنبههای ارتودنسی ثابت از پشت دندان را از مزایا، معایب، مراحل درمان، کاندیداهای مناسب، هزینه، مراقبت و تفاوت آن با سایر روشها بهصورت مفصل بررسی خواهیم کرد.
ارتودنسی از پشت دندان چگونه انجام میشود؟
ارتودنسی از پشت دندان که با نام ارتودنسی لینگوال نیز شناخته میشود، روشی است که در آن براکتها و سیمهای ارتودنسی به جای سطح جلویی دندانها، روی سطح داخلی (سطح لینگوال) دندانها نصب میشود. به همین دلیل، این براکتها در هنگام صحبت یا لبخند زدن کاملاً پنهان بوده و تنها دندانپزشک یا خود بیمار متوجه حضور آنها میشود.
در این روش، هر براکت و سیم براساس قالبگیری سهبعدی اختصاصی از دندانهای بیمار طراحی و ساخته میشود تا کاملاً با آناتومی دهان فرد هماهنگ باشد. فرآیند نصب نیازمند دقت بالا و مهارت خاص ارتودنتیست است، زیرا دسترسی به سطح پشتی دندانها دشوارتر از سطح جلویی است و چسباندن براکتها باید بسیار دقیق انجام شود تا هم اثربخشی درمان و هم راحتی بیمار تضمین گردد.

چرا ارتودنسی از پشت دندان انتخاب مناسب برای بزرگسالان و افراد حساس به ظاهر ارتودنسی است؟
- یکی از مهمترین مزیتهای ارتودنسی از پشت دندان، نامرئی بودن کامل تجهیزات آن است. برخلاف بریسهای سنتی یا حتی ارتودنسی نامرئی سرامیکی، در این روش هیچ بخشی از براکت و سیم هنگام لبخند یا مکالمه دیده نمیشود. این ویژگی، ارتودنسی لینگوال را به انتخاب اول بسیاری از هنرمندان، مدیران، ورزشکاران و هر کسی که نمیخواهد درمان ارتودنسی ظاهر او را تحتتأثیر قرار دهد، تبدیل کرده است.
- همچنین این روش هیچگونه محدودیتی برای اصلاح نامرتبیهای متوسط تا شدید ندارد و در بیشتر موارد همان کارایی بریسهای فلزی کلاسیک را ارائه میدهد. برای کسانی که تعامل اجتماعی، تدریس، اجرای موسیقی یا مشاغل مدیریتی دارند، پنهان بودن تجهیزات ارتودنسی یک امتیاز بزرگ محسوب میشود.
مقایسه ارتودنسی از پشت دندان با اینویزیلاین و بریسهای کلاسیک
در بازار انواع ارتودنسی، سه روش اصلی به نامهای ارتودنسی از پشت دندان، اینویزیلاین و بریسهای فلزی یا سرامیکی جلو دندان وجود دارد. ارتودنسی از پشت دندان از نظر نامرئی بودن مشابه اینویزیلاین است، اما برای اصلاح مشکلات شدیدتر مناسبتر است.
- اینویزیلاین راحتتر از دهان خارج میشود و رعایت بهداشت با آن آسانتر است، اما برای همه مشکلات شدید دندانی جواب نمیدهد. بریسهای سنتی ارزانترند و امکان اصلاح همه ناهنجاریها را دارند اما در معرض دید قرار میگیرند.
- انتخاب بهترین روش بسته به شدت نامرتبی، انتظارات زیبایی، بودجه و نظر ارتودنتیست متفاوت است.
مراحل درمان در ارتودنسی از پشت دندان چگونه است؟
درمان با ارتودنسی از پشت دندان شامل چند مرحله تخصصی و زمانبر است. مهمترین اقداماتی که در این زمینه صورت میگیرد، عبارتند از:
- مشاوره اولیه و ارزیابی دقیق:
ابتدا ارتودنتیست وضعیت دندانها، فک، سلامت لثه و انتظارات بیمار را به دقت بررسی میکند. - قالبگیری و اسکن دیجیتال:
با کمک اسکنرهای سهبعدی یا قالبگیری کلاسیک، مدل دقیق دندانهای بیمار تهیه میشود تا براکتها و سیمها کاملاً سفارشی ساخته شوند. - ساخت براکتهای اختصاصی:
براکتها و سیمها توسط لابراتوارهای تخصصی و با فناوری CAD/CAM متناسب با فرم هر دندان آماده میشوند. - نصب براکتها و شروع درمان:
براکتها به سطح پشتی دندان چسبانده شده و سیم ارتودنسی مخصوص قرار میگیرد. - تنظیمات دورهای:
هر ۴ تا ۶ هفته، مراجعه جهت تنظیم نیرو و بررسی پیشرفت درمان الزامی است. - مرحله نگهداری:
پس از رسیدن به نتیجه مطلوب، سیم یا ریتینر نگهدارنده برای تثبیت وضعیت دندانها استفاده میشود.

مزایای ارتودنسی از پشت دندان
ارتودنسی از پشت دندان میتواند با مزایا و معایب مختلفی همراه باشد. برای آشنایی بیشتر با این روش ارتودنسی، بهتر است که این مزیتها را شناخته و با عیوب انجام این کار نیز آشنا شویم:
- نامرئی بودن کامل:
هیچ بخشی از براکت و سیم در دید دیگران نیست و زیبایی لبخند حفظ میشود.
- موثر برای انواع نامرتبیها:
حتی نامرتبیهای متوسط تا شدید دندانها را اصلاح میکند.
- ساخت سفارشی:
براکتها و سیمها کاملاً براساس دهان هر فرد ساخته میشود و راحتی بالایی دارد.
- حفظ سلامت مینا
حفظ سلامت مینا و کاهش احتمال لکهگذاری جلوی دندانها.
معایب ارتودنسی از پشت دندان
- هزینه بیشتر: به دلیل فناوری پیچیده و ساخت سفارشی، هزینه آن بالاتر از بریسهای معمولی است.
- تطبیق اولیه دشوار: ممکن است ابتدای درمان، صحبت کردن یا خوردن کمی سختتر شود تا زمانی که زبان به حضور براکتها عادت کند.
- سختی در تمیز کردن: مسواکزدن و نخدندان کشیدن دقیقتر و زمانبرتر است و نیاز به رعایت بهداشت دهان بیشتری دارد.
- محدودیت برای برخی بیماران: در موارد خاصی مثل کوتاهی دندانها یا مشکلات جدی فک، ممکن است این روش توصیه نشود.
مراقبتها در طول درمان ارتودنسی از پشت دندان
در درمان ارتودنسی از پشت دندان، رعایت بهداشت دهان اهمیت ویژهای دارد. تجمع جرم و باکتری در پشت دندانها که دید مستقیم ندارد، خطر پوسیدگی و التهاب لثه را افزایش میدهد. بنابراین باید:
- بعد از هر وعده غذا با مسواک مخصوص ارتودنسی و مسواک بیندندانی، براکتها و سیمها را به دقت تمیز کنید.
- از نخدندان مخصوص یا واترجت برای پاکسازی نواحی بین دندانها و براکتها استفاده کنید.
- مصرف غذاهای چسبنده، سخت و بسیار شیرین را کاهش دهید تا احتمال جدا شدن براکتها و آسیب به تجهیزات کمتر شود.
- هرگونه درد، خونریزی یا لق شدن براکت را فوراً به ارتودنتیست اطلاع دهید.

مقایسه هزینه ارتودنسی از پشت دندان با سایر روشها
یکی از سوالات مهم درباره ارتودنسی از پشت دندان، قیمت آن نسبت به سایر روشهاست. به طور معمول، هزینه ارتودنسی لینگوال از بریسهای فلزی کلاسیک بیشتر است، زیرا تمام مراحل ساخت براکت و سیم، کاملاً سفارشی و بر اساس هر بیمار انجام میشود و نصب آن زمان بیشتری میبرد. با این حال، مزیت نامرئی بودن و حفظ زیبایی لبخند، برای بسیاری از بیماران ارزش این سرمایهگذاری را دارد. در ایران نیز بسته به نوع مشکل، تعداد دندان، طول درمان و تجهیزات مورد استفاده، هزینهها متغیر است. پیشنهاد میشود برای برآورد دقیق، حتماً به کلینیکهای تخصصی ارتودنسی مراجعه و مشاوره بگیرید.
جمعبندی درباره ارتودنسی از پشت دندان
ارتودنسی از پشت دندان یک گزینه حرفهای، مدرن و بینقص برای افرادی است که به دنبال درمان ارتودنسی موثر و کاملاً نامرئی هستند. این روش با ساخت سفارشی، قدرت اصلاح بالا و عدم تاثیرگذاری بر زیبایی لبخند، توجه بسیاری از بزرگسالان، هنرمندان و مدیران را جلب کرده است. البته هزینه بیشتر، سختی مراقبت و نیاز به مراجعه به ارتودنتیستهای مجرب از نکات مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد. اگر به دنبال درمانی نامرئی و موثر برای مرتبسازی دندانها هستید، حتماً با یک متخصص ارتودنسی درباره ارتودنسی از پشت دندان مشورت کنید.
سوالات متداول ارتودنسی از پشت دندان
- آیا ارتودنسی از پشت دندان برای همه سنین مناسب است؟
بله، اما معمولاً برای بزرگسالان و نوجوانانی که رشد فک کامل شده، مناسبتر است و باید حتماً با ارتودنتیست مشورت شود. - مراقبت از ارتودنسی از پشت دندان سختتر از بریس معمولی است؟
بله، به دلیل موقعیت براکتها، تمیز کردن دقیقتر و زمانبرتری لازم است تا از پوسیدگی و التهاب جلوگیری شود. - مدت درمان با ارتودنسی از پشت دندان چقدر است؟
مدت زمان درمان معمولاً مشابه ارتودنسی سنتی و بین ۱۸ تا ۳۶ ماه متغیر است و بسته به شدت نامرتبی دندانها و همکاری بیمار تعیین میشود.