عادت مکیدن انگشت در کودکان معمولاً به عنوان یک عادت خودمحوری شناخته میشود که در آن کودک انگشت خود را در دهان میگذارد و آن را می مکد. این عادت ممکن است به صورت موقتی در برخی از کودکان رخ دهد و در برخی دیگر به صورت مداوم و پایدار باشد. عادت مکیدن انگشت و روش های درمان آن موضوعی است که امروز در این مقاله از سری مقالات مجله ارتودنسی کلینیک دکتر خسروی به طور کامل به آن میپردازیم.
مکیدن انگشت در کودکان نشانه چیست؟
علت اصلی مکیدن انگشت در کودکان به طور عمده مربوط به نیازها و احساسات روانی است. این عادت ممکن است به عنوان یک راه برای کاهش استرس، تسکین احساسات ناراحتی یا اضطراب، خشم، خستگی، بیامنی یا حتی سادهترین کارهای روزمره صورت گیرد. همچنین، ممکن است کودکان کوچکتر این عادت را برای راحت کردن لثهها در دوران رشد دندانهای شیری داشته باشند.
مکیدن انگشت در بزرگسالان
مکیدن انگشت در بزرگسالان نیز معمولاً به عنوان یک عادت تکاندهنده و مشکل آفرین در نظر گرفته میشود. این عادت ممکن است به عنوان یک راه برای تسکین استرس، اضطراب یا نگرانی مورد استفاده قرار گیرد. در بعضی موارد، مکیدن انگشت ناخواسته و بیهیچ توجهی اتفاق میافتد و به صورت خودکار صورت میگیرد. برخی افراد ممکن است این عادت را در طول روز یا در شرایط خاصی مثل تماشای تلویزیون یا کار در رایانه انجام دهند.
جلوگیری از عادت مکیدن انگشت
برای جلوگیری از عادت مکیدن انگشت با استفاده از ارتودنسی فک بالا، میتوان از دو نوع ابزار استفاده کرد: ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک.
روش های استفاده شده در این زمینه عبارتند از:
ارتودنسی ثابت (Fixed Orthodontics):
در این روش، دستگاه برای جلوگیری از مکیدن انگشت بر روی فک بالا نصب میشود. این دستگاه معمولاً شامل بندانگشتیهای معمولی یا بندانگشتیهای شفاف میشود که به دندانها پیچانده میشوند. ارتودنسی ثابت فشاری روی دندانها و فک بالا ایجاد میکند و به کودک یادآوری میکند که انگشت خود را در دهان قرار ندهد.
ارتودنسی متحرک (Removable Orthodontics):
در روش ارتودنسی متحرک، ابزاری مانند پلاک یا شیلد بر روی فک بالا قرار میگیرد. این ابزار قابل حذف است و باید در طول روز و شب استفاده شود. طرح درمانی شامل پیشرفتیهایی میشود که به فک بالا فشار و تنش میآورد و کودک را از مکیدن انگشت باز میدارد.
در هر صورت، برای استفاده از هر نوع ارتودنسی، توصیه میشود با یک پزشک متخصص ارتودنسی مشورت کنید. متخصصان ما در کلینیک تخصصی ارتودنسی دکتر خسروی با بررسی موقعیت دهان و دندان بیمار بهترین راهکار را برای جلوگیری از مکیدن انگشت با استفاده از ارتودنسی به شما توصیه میکنند.
عوارض مکیدن انگشت
مکیدن انگشت میتواند به عوارض مختلفی منجر شود. در زیر، برخی از عوارض مکیدن انگشت را بررسی میکنیم:
مشکلات دندانی
مکیدن انگشت ممکن است باعث شکستگی و فرسایش دندانها شود. فشار مداومی که به دندانها و فکها وارد میشود، میتواند منجر به انحراف دندانها، جابجایی مکانیکی آنها، تغییر در ارتفاع فکی و ایجاد ناهنجاریهای دندانی شود.
مشکلات جهتگیری
مکیدن انگشت ممکن است باعث ایجاد مشکلات در جهتگیری فکها و دندانها شود. این مشکلات میتوانند باعث نامتقارن بودن فکها، بروز بیت عمیق (عدم تطابق در هنگام بستن دهان) و یا بیت باز (فاصله بین دندانها در هنگام بستن دهان) شوند.
مشکلات زبانی
مکیدن انگشت میتواند تأثیری بر روی حرکت و آواهای صحیح زبان داشته باشد. ممکن است باعث ایجاد مشکلات در تلفظ برخی حروف و کلمات شود.
عفونت و التهاب
با مکیدن انگشت، ممکن است باکتریها و ویروس ها از پوست دست به دهان منتقل شوند و عفونتها و التهابات در دهان و اطراف آن ایجاد شود.
مشکلات روانشناختی
مکیدن انگشت میتواند به مشکلات روانشناختی مانند استرس، اضطراب و افزایش تنش منجر شود. این عادت معمولاً به عنوان یک روش برای آرام کردن و تسکین احساسات مورد استفاده قرار میگیرد.
توصیه میشود در صورت داشتن عادت مکیدن انگشت، بهتر است با یک پزشک دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی مشورت کنید تا مشکلات مرتبط با آن را بررسی و به شما راهنمایی کند. با تماس با کلینیک ارتودنسی دکتر خسروی جهت تعیین وقت مشاوره و ویزیت میتوانید اقدام کنید.
روش های ترک عادت مکیدن انگشت
ترک عادت مکیدن انگشت چه در کودکان چه در بزرگسالان ممکن است چالشبرانگیز باشد، اما با توجه به روشهای مناسب و صبر و اراده، میتوانید به موفقیت دست پیدا کنید. در زیر، چند روش برای ترک عادت مکیدن انگشت را بررسی میکنیم:
- آگاهی از عادت: اولین قدم در ترک عادت مکیدن انگشت، آگاه شدن از زمانها و شرایطی است که به عادت میپردازید. توجه به عادت و شناسایی الگوهای مرتبط با آن میتواند کمک کند تا بتوانید استراتژیهای مناسب را برای مقابله با آن تعیین کنید.
- اعمال روشهای جایگزین: به جای مکیدن انگشت، میتوانید از روشهای جایگزینی استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر اغلب انگشتان خود را در دهانتان قرار میدهید، میتوانید از یک عروسک یا تکه کاغذ استفاده کنید تا به جای انگشتان خود این اشیا را در دهان قرار دهید.
- استفاده از باندها و پوششها: استفاده از باندها یا پوششهایی که به دستها قرار داده میشوند میتواند مهارتهای مکیدن انگشت را کاهش دهد. این باندها میتوانند به عنوان یک یادآور برای توقف این عادت عمل کنند.
- تقویت اراده: ترک عادت مکیدن انگشت نیازمند اراده قوی است. تلاش کنید اراده خود را تقویت کنید و به خودتان قول دهید که این عادت را ترک خواهید کرد. همچنین، میتوانید از تقویت اراده با استفاده از تکنیکهای مثلثی مانند تعیین هدف، ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس استفاده کنید.
- پاداشها و تشویقها: ایجاد سیستم پاداش برای خودتان میتواند به شما کمک کند تا متعهد به ترک عادت شوید. به خودتان وعده دهید که هر بار که از مکیدن انگشت خودداری کردید، خود را مورد تشویق و پاداش قرار دهید.
- حمایت از افراد مهم: درخواست حمایت از افراد مهم در زندگیتان میتواند به شما انگیزه و قدرت بیشتری برای ترک عادت بدهد. با اعلام تصمیم خود به افراد مورد اعتماد قرار گیرید و از آنها درخواست حمایت کنید.
- مشاوره حرفهای: در صورتی که عادت مکیدن انگشت شما بسیار عمده و سخت قابل کنترل است، ممکن است نیاز به مشاوره حرفهای داشته باشید. متخصصان روانشناسی و رواندرمانی میتوانند به شما راهنمایی کنند و تکنیکهای مؤثرتری را برای ترک این عادت ارائه دهند.
توصیه میشود که برای ترک عادت مکیدن انگشت، صبور و پیوسته باشید. این فرآیند زمان بر است و ممکن است در برخی شرایط بازگشت به این عادت رخ دهد. با اراده قوی، استفاده از روشهای مناسب و حمایت مناسب، به تدریج میتوانید این عادت را کنترل کرده و ترک کنید.
مکیدن انگشت تا چه زمانی طول میکشد؟
مکیدن انگشت در کودکان معمولاً در دوران کودکی و پیش از سن ۵ سالگی رخ میدهد و معمولاً تا سن ۵-۶ سالگی کم کم کاهش مییابد. در برخی موارد، این عادت ممکن است تا دوران نوجوانی یا حتی بزرگسالی ادامه یابد.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
اگر مکیدن انگشت در شما یا کودک شما مداوم و مزاحمتآور است و تداوم آن ممکن است منجر به مشکلات دندانی، لثهای یا تاثیر منفی بر روی تکامل دندانهای دائمی شود، بهتر است با یک پزشک دندانپزشک مشورت کنید. او میتواند شما را راهنمایی کند و راهکارهایی را برای کمک به کودک شما در کنترل این عادت ارائه دهد.
همچنین، در صورت نیاز، پزشک ممکن است شما را به متخصص روانشناسی کودکان معرفی کند تا در مورد عوامل روانی مرتبط با این عادت بحث و تشخیص گذارید.
دکتر مهدیه خسروی – متخصص ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت