تغذیه در دوران ارتودنسی و باید ها و نباید های آن از موضوعات مهم در طی این دوران است که امروز به صورت کامل به آن میپردازیم.
تغذیه در هفته اول درمان ارتودنسی
در هفته اول درمان ارتودنسی بغیر از درمان با روش های ارتودنسی متحرک و ارتودنسی نامرئی، ممکن است لثه‌های شما متورم و دردناک باشند. در این شرایط، تغذیه صحیح و مناسب می‌تواند به شما کمک کند تا این علائم را کاهش دهید. در زیر چند راهنمایی برای تغذیه در هفته اول درمان ارتودنسی در صورت متورم و دردناک بودن لثه‌ها آورده شده است:
- مصرف غذاهای نرم و ملاته می‌تواند به شما در کاهش درد و تسکین لثه‌های متورم کمک کند. از غذاهایی مانند سوپ، پوره، ماکارونی، ماهی، مرغ مسلوق و سبزیجات پخته شده استفاده کنید.
- می توانید از غذاهایی که نیاز به چرخش کمتری دارند و قابل جویدن هستند استفاده کنید. به عنوان مثال، می توانید از ماهی‌های نرم و بدون استخوان، مرغ مسلوق، یا مواد خرد و ریز شده مانند آویشن استفاده کنید.
- در صورتی که درد و متورم لثه‌ها شدید است، می توانید از غذاهای خیس و پهن استفاده کنید. از غذاهایی مانند پودینگ، پانکیک، تخم مرغ مخفوق و غذاهای نیمه جامد استفاده کنید.
- مصرف غذاهای سرد و یخچالی مانند یخچال، آبمیوه‌های خنک و ماست می‌تواند به تسکین لثه‌های متورم کمک کند.
- بهتر است از مواد سفت و سخت مانند آجیل‌ها، بستنی‌های سخت، گوشت چرخ کرده و خرد شده، نان تازه و سیب‌زمینی سرخ‌کرده در این دوره خودداری کنید، زیرا ممکن است لثه‌ها را تحریک کنند و درد را تشدید کنند.
- همچنین، مصرف مواد شیرینی و غذاهای قندی را نیز هنگام متورمی و درد لثه‌ها محدود کنید، زیرا قند می‌تواند باعث افزایش تراکم بکتری‌ها در دهان شود و به علائم التهابی و عفونتی منجر شود.
به همراه توصیه‌های پزشک خود، این راهنمایی‌ها را رعایت کنید. همچنین، هنگامی که نگرانی یا سوالی درباره تغذیه خود دارید، بهتر است با پزشک ارتودنتیک خود مشورت کنید. متخصصان ما در کلینیک ارتودنسی دکتر خسروی آماده ارائه انواع خدمات ارتودنسی میباشند.
رژیم غذایی مناسب در ارتودنسی
در دوران درمان ارتودنسی، تغذیه صحیح و مناسب می‌تواند به شما کمک کند تا بازیابی سریع‌تری داشته باشید و مشکلات احتمالی را کاهش دهید. در زیر چند راهنمایی برای تغذیه در طی درمان ارتودنسی آورده شده است:
- جامعه پزشکی ارتودنتیک معمولاً توصیه می کند که در اوایل درمان پس از نصب ارتودنسی غذاها نرم باشد. مواد نرم مانند سوپ، پوره، ماکارونی، ماهی، مرغ مسلوق و سبزیجات پخته شده می توانند گزینه های مناسبی باشند.
- بهتر است از مواد سفت و سخت مانند آجیل‌ها، بستنی‌های سخت، گوشت چرخ کرده و خرد شده، نان تازه و سیب‌زمینی سرخ‌کرده در این دوره خودداری کنید.
- مصرف غذاهای خیس و پهن می‌تواند به شما در جوانسازی دهان و کاهش علائم دردهای ناشی از ارتودنسی کمک کند. می توانید از غذاهایی مانند یوگورت، پودینگ، پانکیک، تخم مرغ و غذاهای نیمه جامد استفاده کنید.
- مصرف مواد شیرینی و غذاهای قندی را هم در این دوره محدود کنید. قند می‌تواند باعث افزایش تراکم بکتری‌ها در دهان شود و به علائم التهابی و عفونتی منجر شود.
- نوشیدنی‌های گازدار و محرک نیز بهتر است از لیست تغذیه خود حذف شوند. این نوشیدنی‌ها می‌توانند باعث تحریک و تشدید درد و عفونت‌ها شوند.
به همراه توصیه‌های پزشک خود، این راهنمایی‌ها را رعایت کنید. همچنین، هنگامی که نگرانی یا سوالی درباره تغذیه خود دارید، بهتر است با پزشک ارتودنتیک خود مشورت کنید.
تغذیه در دوران ارتودنسی با غذاهای نرم و مقوی
در دوران درمان ارتودنسی، مصرف غذاهای نرم و مقوی می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلاتی که ممکن است با ارتودنسی همراه باشند، مانند متورم و درد لثه‌ها، مشکلات جویدن و محدودیت در حرکت دهان را کاهش دهید. در زیر چند نمونه از غذاهای نرم و مقوی را آورده‌ام:
1. سوپ‌ها:
سوپ‌های خامه‌ای، سوپ‌های سبزیجات پخته شده، سوپ‌های لوبیا و لوبیا سبز، سوپ‌های مرغ و گوشت نرم می‌توانند گزینه‌های خوبی برای تغذیه باشند. می‌توانید آنها را با استفاده از میوه‌ها و سبزیجات خرد شده پخته کنید.
2. پوره:
پوره‌هایی مانند پوره سیب‌زمینی، پوره کدو حلوایی، پوره هویج و پوره کدو بوته می‌توانند غذایی مقوی و نرم باشند.
3. ماکارونی:
می توانید از ماکارونی‌های نرم و پخته شده استفاده کنید. می توانید آنها را با سس‌های نرم مانند سس راجو و سس پنه‌بوتا سرو کنید.
4. مواد پخته:
مصرف مواد پخته مانند ماهی، مرغ مسلوق و تخم مرغ مخفوق می‌تواند گزینه‌های مناسبی باشند. می توانید آنها را به صورت خرد شده یا ریز شده مصرف کنید.
5. میوه‌ها و سبزیجات نرم:
میوه‌های نرم و سبزیجات پخته شده مانند آووکادو، موز، هلو، خیار، هویج و کدو بوته می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای تغذیه باشند. می‌توانید آنها را خرد یا پوره کنید.
6. لبنیات:
می توانید از محصولات لبنی نرم مانند ماست، پنیر نرم و دوغ استفاده کنید.
7. غذاهای نیمه جامد:
مصرف غذاهای نیمه جامد مانند پودینگ و کاسترد می‌تواند به شما کمک کند تا تغذیه مناسبی داشته باشید.
مهم است که با توجه به توصیه‌های پزشک ارتودنتیست خود، غذاهای مناسب را انتخاب کنید و همچنین از تغذیه متنوع استفاده کنید تا نیازهای مختلف بدنتان را برطرف کنید.
غذاهای ممنوعه در دوران ارتودنسی
در دوران درمان ارتودنسی، برخی غذاها و عادات تغذیه‌ای ممکن است به عملکرد دستگاه ارتودنسی و سلامت دندان‌ها و لثه‌ها ضربه بزنند. در زیر لیستی از غذاها و مواردی که بهتر است در دوران ارتودنسی به آنها خودداری کنید را آورده‌ام:
غذاهای سفت و سخت:
مصرف غذاهایی مانند تخم مرغ سرخ شده، خرد شده و سخت، گوشت قرمز سرخ شده و سخت، بیسکوییت‌ها، آجیل‌ها و غذاهایی که نیاز به چرخش و جویدن طولانی دارند، به علائمی مانند درد، تراکم دستگاه ارتودنسی و آسیب به لثه‌ها منجر شده و پیشرفت درمان را کاهش می‌دهد.
مواد لزج و چسبناک:
مصرف موادی مانند آدامس، کارامل، مربا، کارامل و شکلات چسبناک ممکن است باعث گیر کردن در براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی شود و به خراب شدن آنها منجر شود.
غذاهای شیرین و قندی:
مصرف غذاهای شیرین و قندی مانند نان شیرینی، کیک، بیسکوییت، شکلات و نوشیدنی‌های قندی ممکن است باعث افزایش تراکم بکتری‌ها در دهان شده و به علائم التهابی و عفونتی منجر شود.
غذاهای سرد و یخچالی:
مصرف غذاهای سرد و یخچالی مانند یخچال، بستنی و نوشیدنی‌های خنک ممکن است باعث تحریک لثه‌ها و افزایش درد و تورم شود. بهتر است از مواد گرم و خنک به دمای محیط استفاده کنید.
به همراه توصیه‌های پزشک ارتودنتیست خود، از مصرف این غذاها و عادات خودداری کنید تا درمان ارتودنسی به خوبی پیش برود و دندان‌ها و لثه‌ها سالم و سالم ماندگارند.
تغییر عادات غذا خوردن در حین درمان ارتودنسی
در زیر چند نکته مهم درباره تغییر عادات غذا خوردن در حین درمان ارتودنسی را بررسی می‌کنیم:
- جویدن صحیح: هنگامی که دستگاه ارتودنسی بر روی دندان‌ها قرار دارد، باید به جویدن صحیح توجه کنید. از این رو، بهتر است غذاهای نرم و خرد شده را انتخاب کنید تا از آسیب به براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی جلوگیری شود.
- خوردن غذاهای نرم: انتخاب غذاهای نرم مانند سوپ، پوره، ماکارونی نرم، مواد پخته خرد شده و سبزیجات پخته شده می‌تواند تجربه غذا خوردن را راحت‌تر کند و از تماس غیرضروری بین غذا و دستگاه ارتودنسی جلوگیری کند.
- خودداری از غذاهای سفت و سخت: بهتر است از مصرف غذاهای سفت و سخت مانند آجیل‌ها، بیسکوییت‌ها، تخم مرغ سخت پخته و گوشت قرمز سخت پخته خودداری کنید. این غذاها می‌توانند باعث آسیب به دستگاه ارتودنسی و دندان‌ها شوند.
- خودداری از خوردن مواد لزج و چسبناک: موادی مانند آدامس، کارامل، مربا و شکلات چسبناک می‌توانند در براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی گیر کنند و آنها را خراب کنند. بنابراین، بهتر است از مصرف این مواد خودداری کنید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها: هنگام استفاده از دستگاه ارتودنسی، بهداشت دهان و دندان‌ها بسیار مهم است. پاک کردن دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی پس از هر وعده غذایی با مسواک و نخ دندانی و استفاده از آب دهان ضد باکتریال می‌تواند به جلوگیری از تجمع بکتری‌ها و مشکلات زیان‌زا کمک کند.
- مصرف غذاهای سالم و تغذیه متنوع: در دوران درمان ارتودنسی، تغذیه سالم و متنوع مهم است. مصرف میوه‌ها، سبزیجات، محصولات لبنی سالم و منابع پروتئینی متنوع می‌تواند نیازهای غذایی شما را برطرف کند و به سلامت دندان‌ها و لثه ها کمک کند.
- اجتناب از مصرف مواد دارکننده: مصرف موادی مانند قهوه، چای، شربت‌های قندی، سوسیس و کالباس رنگی و سایر مواد دارکننده می‌تواند باعث لکه‌های دائمی روی دندان‌ها و براکت‌های ارتودنسی شود. بهتر است از مصرف این مواد به حداقلی برسانید و پس از مصرف آنها دهان خود را بشویید.
- مدیریت تیرگی و درد: پس از تنظیم دستگاه ارتودنسی، ممکن است تیرگی و درد در دندان‌ها و لثه‌ها احساس شود. در این صورت، بهتر است از مصرف غذاهای نرم و خرد شده استفاده کنید تا از تحریک و تنش بیشتر جلوگیری شود.
- مصرف مکمل‌های ویتامینی و کلسیم: مصرف مکمل‌های ویتامینی و کلسیم می‌تواند به سلامت دندان‌ها و استحکام استخوان‌ها کمک کند. قبل از مصرف هرگونه مکمل، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
با توجه به هر شخص و شرایط درمانی ارتودنسی خاص، پزشک ارتودنتیست شما بهترین راهنمایی را درباره تغییر عادات غذا خوردن در دوران درمان می‌دهد. بنابراین، مهم است که همواره نصیحت‌ها و دستورات پزشک خود را رعایت کنید.
دکتر مهدیه خسروی – متخصص ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت