بهترین مواد غذایی برای دندان ها کدام اند؟ برای تقویت دندان چه مواد غذایی بخوریم؟ چه مواد غذایی برای سلامت دندان بخوریم؟ یا چه بخوریم تا دندان های سالمی داشته باشیم؟ همه این سئوالات به این دلیل است که دندانها و لثهها از اعضای حیاتی بدن هستند که نقش مهمی در سلامت عمومی ما ایفا میکنند.
دندانها برای جویدن غذا، صحبت کردن، و لبخند زدن ضروری هستند. لثهها نیز از دندانها محافظت میکنند و به حفظ سلامت آنها کمک میکنند. در این مقاله از سری مقالات مجله ارتودنسی، به بررسی بهترین مواد غذایی برای دندان ها و لثهها میپردازیم.
بهترین مواد غذایی برای دندان ها
سلامت دندانها و لثهها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله بهداشت دهان و دندان، رژیم غذایی، و عوامل ژنتیکی. رعایت بهداشت دهان و دندان با مسواک زدن دو بار در روز به مدت دو دقیقه و نخ دندان کشیدن حداقل یک بار در روز از اهمیت ویژهای برخوردار است. رژیم غذایی نیز نقش مهمی در سلامت دندانها و لثهها ایفا میکند. برخی از مواد غذایی میتوانند به حفظ سلامت دندانها و لثهها کمک کنند، در حالی که برخی دیگر میتوانند به آنها آسیب برسانند و شما را وادار به انجام انواع درمان ها مانند درمان ارتودنسی کنند.
مواد غذایی مفید برای سلامت دندان ها
مواد غذایی مختلفی وجود دارند که می توانند به حفظ سلامت دندان ها کمک کنند. این مواد غذایی به طور کلی حاوی مواد مغذی زیر هستند:
- کلسیم: کلسیم برای تشکیل و استحکام دندان ها ضروری است. منابع خوب کلسیم عبارتند از شیر، ماست، پنیر، کلم پیچ، اسفناج، و بادام.
- فسفر: فسفر نیز برای تشکیل و استحکام دندان ها ضروری است. منابع خوب فسفر عبارتند از ماهی، گوشت، مرغ، تخم مرغ، و حبوبات.
- ویتامین C: ویتامین C به تولید کلاژن-collagen کمک می کند که برای لثه ها ضروری است. منابع خوب ویتامین C عبارتند از مرکبات، توت فرنگی، کیوی، و فلفل دلمه ای.
- ویتامین D: ویتامین D به بدن کمک می کند تا کلسیم را جذب کند. منابع خوب ویتامین D عبارتند از نور خورشید، ماهی های چرب، و برخی از محصولات لبنی.
- فیبر: فیبر به پاک کردن دندان ها از پلاک کمک می کند. منابع خوب فیبر عبارتند از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، و آجیل.
در ادامه به برخی از مواد غذایی مفید برای سلامت دندان ها اشاره می کنیم:
معرفی مواد غذایی مفید برای دندان ها
- شیر و محصولات لبنی: شیر و محصولات لبنی منبع خوبی از کلسیم، فسفر، و ویتامین D هستند.
- غذاهاى غنى از پروتئين: مثل گوشت، مرغ، ماهى و تخم مرغ بهترين منبع فسفر هستند.
- مغز ها: بعضی مغز ها به خصوص کنجد با داشتن کلسیم زیاد، می توانند در حفظ استحکام استخوان های اطراف دندان ها مفید واقع شوند
- میوه ها و سبزیجات: میوه ها و سبزیجات حاوی فیبر هستند که به پاک کردن دندان ها از پلاک کمک می کند. همچنین، برخی از میوه ها و سبزیجات مانند هویج، کرفس، و سیب به دلیل داشتن بافت سفت، به عنوان یک مسواک طبیعی عمل می کنند.
- آجیل و دانه ها: آجیل و دانه ها حاوی فیبر و کلسیم هستند.
- چای سبز: چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که می توانند به جلوگیری از بیماری های لثه کمک کنند.
- سیر: سیر دارای خواص ضد باکتریایی است که می تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.
- آب: بخصوص آب فلورايد دار ، بهترين دوست دندان است.
در کنار مصرف مواد غذایی مفید برای سلامت دندان ها، رعایت بهداشت دهان و دندان نیز ضروری است. مسواک زدن دو بار در روز به مدت دو دقیقه و نخ دندان کشیدن حداقل یک بار در روز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین، مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و جرم گیری دندان ها نیز توصیه می شود که در صورت نیاز به درمان یا پیشگیری از مشکلات دندانی، انواع روش های درمانی مانند ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک را به شما پیشنهاد دهند.
مواد غذایی مضر برای سلامت دندان ها
مواد غذایی مضر برای سلامت دندان ها عبارتند از:
- غذاهای شیرین: غذاهای شیرین مانند کیک، شیرینی، شکلات، و نوشابه حاوی قند هستند که می توانند به پوسیدگی دندان کمک کنند. قند با باکتری های دهان واکنش نشان می دهد و اسید تولید می کند که مینای دندان را تجزیه می کند.
- غذاهای چسبناک: غذاهای چسبناک مانند آدامس، پاستا، و برنج می توانند به دندان ها بچسبند و پلاک ایجاد کنند. پلاک یک لایه چسبناک از باکتری هایی است که می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود.
- غذاهای اسیدی: غذاهای اسیدی مانند نوشابه، ترشیجات، و مرکبات می توانند به مینای دندان آسیب برسانند. اسید می تواند باعث فرسایش مینای دندان شود، که می تواند منجر به حساسیت دندان و حتی پوسیدگی شود.
آیا خوردن مواد غذایی سالم می تواند پوسیدگی دندان را از بین ببرد؟
خیر، خوردن مواد غذایی سالم نمی تواند پوسیدگی دندان را از بین ببرد. پوسیدگی دندان یک بیماری است که در اثر تخریب مینای دندان توسط باکتری های دهان ایجاد می شود. این باکتری ها از قند موجود در غذا و نوشیدنی ها تغذیه می کنند و در نتیجه اسید تولید می کنند. اسید می تواند مینای دندان را تجزیه کند و منجر به ایجاد حفره شود.
خوردن مواد غذایی سالم می تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کند. مواد غذایی سالم حاوی مواد مغذی مانند کلسیم، فسفر، و ویتامین D هستند که برای تشکیل و استحکام دندان ها ضروری هستند. همچنین، مواد غذایی سالم حاوی فیبر هستند که به پاک کردن دندان ها از پلاک کمک می کند.
با این حال، حتی اگر از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید، باز هم ممکن است دچار پوسیدگی دندان شوید. این به این دلیل است که پوسیدگی دندان یک بیماری است که می تواند توسط عوامل مختلفی، از جمله ژنتیک، بهداشت دهان و دندان، و عوامل محیطی ایجاد شود.
اگر متوجه شدید که دچار پوسیدگی دندان شده اید، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک می تواند حفره ها را ترمیم کند و از پیشرفت پوسیدگی دندان جلوگیری کند.
آیا مصرف مواد غذایی مفید تنها برای سلامت مینای دندان موثر است یا در ریشه دندان نیز تاثیر دارد؟
مصرف مواد غذایی مفید می تواند به سلامت مینای دندان و ریشه دندان کمک کند. مینای دندان لایه خارجی سخت دندان است که از آن در برابر پوسیدگی و آسیب محافظت می کند. مینای دندان عمدتاً از کلسیم و فسفر تشکیل شده است. مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و فسفر می تواند به تقویت مینای دندان و کاهش خطر پوسیدگی دندان کمک کند.
ریشه دندان قسمت زیرین دندان است که در استخوان فک قرار دارد. ریشه دندان از استخوان فک پشتیبانی می کند و به دندان کمک می کند تا در جای خود بماند. ریشه دندان عمدتاً از مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، و سیلیکون تشکیل شده است. مصرف مواد غذایی حاوی این مواد معدنی می تواند به تقویت ریشه دندان و کاهش خطر بیماری های لثه کمک کند.
توصیه های مفید برای دندان
در اینجا چند نکته برای افزایش سلامت دندان ها و کاهش خطر ابتلا به مشکلات دندانی ناشی از رژیم غذایی آورده شده است:
- از مصرف بیش از حد غذاها و نوشیدنی های شیرین و اسیدی خودداری کنید.
- آب زیادی بنوشید تا از خشکی دهان جلوگیری کنید.
- از سیگار کشیدن و قلیان کشیدن خودداری کنید.
- در صورت داشتن هرگونه مشکل دندانی، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.
- بعد از خوردن غذا، دندان های خود را مسواک بزنید یا حداقل دهان خود را با آب بشویید.
رعایت این نکات می تواند به شما کمک کند تا دندان های سالم و زیبا داشته باشید.
دکتر مهدیه خسروی – متخصص ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت