کدام عادت های دهانی باید تا 4 سالگی ترک شود؟

عادت‌ های دهانی نا مطلوب در کودکان به عادت‌ هایی اشاره دارد که ممکن است برای سلامت دندان‌ ها، فک‌ ها و ساختار دهانی کودک ضرر آور باشند. این عادت های دهانی مانند عادت مکیدن انگشت و یا عادت استفاده از پستانک و غیره که در ادامه این مقاله از سری مقالات مجله ارتودنسی وبسایت کلینیک تخصصی دکتر خسروی به بررسی روش های ترک این عادات میپردازیم.

انواع عادت های دهانی در کودکان

در ادامه، تعدادی از عادت‌های دهانی شایع در کودکان را می‌توان نام برد:

1. جیب دهانی (Tongue Thrusting): در این عادت، زبان کودک به جلو حرکت کرده و به دندان‌ها یا شفت‌ها فشار می‌آورد.
2. جیب زبانی (Tongue Tied): در این عادت، زبان کودک به صورت مداوم در بین دندان‌ها قرار می‌گیرد.
3. مکیدن انگشت: کودک انگشت خود، اغلب انگشت شست را در دهان می‌گذارد و از مکیدن آن لذت می‌برد.
4. جویدن انگشت (Finger Chewing): در این عادت، کودک به انگشت خود یا انگشتان دست دیگری می‌چسبد و آن را می‌گازد یا جویده می‌کند.
5. دندان قروچه: کودک به طور ناخودآگاه دندان‌های خود را به هم میفشارد، به خصوص در شب‌ها.
6. لیسپ (Lisp): در این عادت، کودک در تلفظ برخی اصوات، مانند “س” و “ز”، دشواری دارد و صدایی شبیه صدای حروف “ث” می‌دهد.
7. نفس کشیدن از دهان (Mouth Breathing): کودک به طور مداوم و باز دهان خود نفس می‌کشد به جای استفاده از بینی برای تنفس.
8. زبان‌کشیدن (Tongue Clicking): در این عادت، کودک زبان خود را به قوس فک‌ها فشار می‌دهد و صدایی شبیه صدای کلیک می‌دهد.

این تنها چند نمونه از عادت‌های دهانی در کودکان هستند و هنوز عادت‌های دیگری نیز وجود دارد. هرگونه عادت دهانی طولانی مدت که منجر به تغییرات ساختاری در دهان و دندان‌ها شود، ممکن است نیاز به بررسی و درمان داشته باشد.

متخصصان ما در کلینیک ارتودنسی دکتر خسروی با انجام معاینات دقیق این تغییرات ساختاری در دهان و دندان‌ها را بررسی کرده و در صورت نیاز انواع طرح های درمانی ارتودنسی را ارائه میدهند.

عوارض ناشی از عادت های نامطلوب دهانی کودکان

عادت‌های نا مطلوب دهانی در کودکان می‌توانند عوارضی برای سلامت دهان و دندان‌ها به همراه داشته باشند. در زیر، برخی از عوارض شایع این عادت‌ها را نام می‌برم:

تغییرات در ساختار دهانی و دندان‌ها:

استفاده طولانی مدت از پستانک، جویدن انگشت، جیب دهانی و جیب زبانی ممکن است منجر به تغییرات در ساختار دهانی و دندان‌ها شود. این تغییرات می‌توانند شامل عدم هم ترازی دندان‌ها (مثلاً انتظام نامناسب)، پهن شدن قوس فکی، تغییر در موقعیت جوانه‌های دندانی و مشکلات دیگر باشند که البته به روش ارتودنسی مانند ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک قابل درمان است.

مشکلات در تلفظ:

عادت‌های دهانی مانند جیب زبانی، جیب دهانی و استفاده از پستانک می‌توانند باعث مشکلات در تلفظ برخی اصوات شوند. مثلاً لیسپ (صدای شبیه “ث”) وجود داشته باشد.

عدم توسعه عضلات دهان و چهره:

استفاده مداوم از پستانک و عادت‌های دهانی دیگر ممکن است باعث عدم توسعه صحیح عضلات دهان و چهره شود. این مسئله می‌تواند تأثیراتی در طرح صورت و عملکرد صحیح دهان و لب‌ها داشته باشد.

عفونت‌ها و التهابات:

به عنوان مثال، استفاده مداوم از پستانک می‌تواند باعث بروز عفونت‌ها و التهابات در لثه‌ها یا دندان‌ها شود.

اختلال در تنفس:

عادت نفس کشیدن از دهان می‌تواند باعث اختلال در تنفس باشد. این مسئله می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت عمومی و توسعه صحیح کودک داشته باشد.

اگر شما نگران عادت‌های دهانی کودک خود هستید، بهتر است با دندانپزشک کودکان مشورت کنید. آنها می‌توانند بررسی اولیه انجام داده و راهنمایی‌های لازم را برای ترک و مدیریت این عادت‌ها ارائه دهند.

عادت های دهانی و ارتودنسی

عادت‌های دهانی می‌توانند ارتباط مستقیمی با درمان ارتودنسی (درمان برای اصلاح موقعیت نامناسب دندان‌ها و فک‌ها) داشته باشند. برخی از عادت‌های دهانی که می‌توانند منجر به درمان ارتودنسی شوند عبارتند از:

1. جیب زبانی:

جیب زبانی به معنای قرار گرفتن زبان بین دندان‌ها یا در ناحیه پشتی دندان‌ها است. این عادت ممکن است باعث ایجاد فشار بر روی دندان‌ها شود و موجب جابجایی آنها گردد. درمان ارتودنسی ممکن است در این موارد لازم باشد تا عادت جیب زبانی کنترل شود و با استفاده از اسپیسرها و دستگاه‌هایی که توسط دندانپزشک ارتودنتیست قرار داده می‌شوند، دندان‌ها به موقعیت صحیح خود باز گردند.

2. استفاده از پستانک:

استفاده طولانی مدت از پستانک (سرخوردگی) می‌تواند باعث تغییرات در ساختار و پوزیشن دندان‌ها و فک‌ها شود. درمان ارتودنسی ممکن است نیازمند استفاده از دستگاه‌های خاصی باشد تا این تغییرات را اصلاح کند و دندان‌ها را به جایگاه صحیح برگرداند.

3. جیب دهانی:

جیب دهانی به معنای قرار گرفتن لب یا لب‌ها بین دندان‌های بالا و پایین است. این عادت ممکن است باعث تغییرات در قوس فکی و موقعیت دندان‌ها شود. درمان ارتودنسی ممکن است از دستگاه‌هایی که قوس فکی را تغییر می‌دهند یا از برخی تکنیک‌های تقویت عضلات صورت و لب برای کنترل جیب دهانی استفاده کند.

در هر صورت، برای تشخیص و درمان عادت‌های دهانی و تاثیر آنها در درمان ارتودنسی، مهم است که با یک دندانپزشک ارتودنتیست مشورت کنید. او می‌تواند به شما راهنمایی‌ها و راهکارهای لازم را برای کنترل و ترک عادت‌های دهانی بدهد تا درمان ارتودنسی به خوبی انجام شود و نتایج دلخواه حاصل شود.

کدام عادت های دهانی باید تا 4 سالگی ترک شود؟

ترک عادت‌های دهانی در کودکان می‌تواند به سلامت دندان‌ها و ساختار دهانی کمک کند. در زیر، عادت‌هایی که تا 4 سالگی ترک شوند، نام برده شده است:

• استفاده از پستانک: استفاده طولانی مدت از پستانک ممکن است منجر به تغییرات در ساختار دهانی و دندان‌ها شود. بنابراین، ترک این عادت تا 4 سالگی اهمیت دارد.
• جویدن انگشت: برخی از کودکان به عادت جویدن انگشت اعتماد می‌کنند. این عادت ممکن است تاثیری بر ساختار فک‌ها و دندان‌ها داشته باشد. تشویق کودک به ترک این عادت تا 4 سالگی مفید است.
• جیب دهانی و جیب زبانی: این عادت‌ها در صورتی که به صورت مداوم و به طور طولانی مدت ادامه یابند، ممکن است به تغییرات در ساختار دهانی و دندان‌ها منجر شوند. ترک این عادت‌ها نیز تا 4 سالگی پیشنهاد می‌شود.
• حاک کردن دندان‌ها: حاک کردن دندان‌ها می‌تواند به آسیب رساندن به لثه‌ها و سطح دندان‌ها منتهی شود. ترک این عادت نیز تا 4 سالگی بهتر است صورت پذیرد.

اهمیت ترک این عادت‌ها در سن 4 سالگی به دلیل تأثیر آن‌ها بر رشد و تکامل دهان و دندان‌ها است. اما باید توجه داشت که هر کودک ممکن است در ترک این عادت‌ها متفاوت باشد. در صورتی که نگرانی خاصی درباره عادت‌های دهانی کودک خود دارید، بهتر است با دندانپزشک کودکان مشورت کنید تا راهنمایی‌های خاصی برای ترک این عادت‌ها در سن موردنظر بدهند.

روش های ترک عادت های دهانی

ترک عادت‌های دهانی در کودکان ممکن است چالش‌برانگیز باشد، اما با استفاده از روش‌های مناسب، این امر قابل دستیابی است. در زیر، چند روش برای ترک عادت‌های دهانی در کودکان آورده شده است:

1. اطلاعات و آگاهی: به کودک خود در مورد عوارض ناشی از عادت دهانی آگاهی دهید و به او توضیح دهید که چرا لازم است این عادت را ترک کند. ارائه اطلاعات به کودک می‌تواند او را متقاعد کند و ترغیب به تغییر عادت شود.
2. تشویق و پاداش: تشویق و پاداش می‌تواند برای کودکان موثر باشد. مثلاً می‌توانید یک نمودار پیشرفت برای کودک تهیه کنید و هر باری که توانست عادت نامطلوب را ترک کند، به او ستاره‌ای بدهید. هرگاه که تعداد ستاره‌ها به یک حد معین برسد، می‌توانید به کودک یک پاداش مثبت بدهید.
3. تغییر محیط: در برخی موارد، تغییر محیط می‌تواند به کودک کمک کند تا عادت ناخواسته را ترک کند. به عنوان مثال، اگر کودک شبانه با پستانک خوابیده، می‌توانید پستانک را از او دور کنید یا اگر انگشت خود را جویده، می‌توانید گره‌بندی کنید تا انگشتش را نتواند وارد دهان کند.
4. مشارکت کودک: درگیر کردن کودک در فرآیند ترک عادت می‌تواند موثر باشد. به کودک اجازه دهید در برنامه ترک عادت‌ها شرکت کند و خودش را متعهد به تغییر عادت کند. مثلاً می‌تواند یک تقویم برای ردیابی روزهایی که بدون عادت بوده را طراحی کند.
5. تمرین و تمرکز: ممکن است به کودک زمانی برای ترک عادت نیاز باشد. تمرین و تمرکز بر روی عادت جدید می‌تواند کودک را از عادت قبلی منحرف کند. به عنوان مثال، می‌توانید با کودک تمرین کنید تا لب‌ها را ببندد و با نفس گیری از بینی تنفس کند به جای استفاده از دهان.
6. حمایت و صبر: ترک عادت‌های دهانی زمان و صبر می‌طلبد. حمایت کردن از کودک، انگیزه‌بخشی و تشویقمی‌تواند برای کودکان موثر باشد. با کودک صبور بوده و او را در مسیر ترک عادت‌های ناخواسته همراهی کنید.
7. مراجعه به دندانپزشک: در برخی موارد، مراجعه به دندانپزشک می‌تواند لازم باشد. دندانپزشک می‌تواند به شما و کودک راهنمایی‌های لازم را در خصوص ترک عادت‌های دهانی بدهد و در صورت لزوم، اقدامات درمانی مورد نیاز را انجام دهد.

مهمترین نکته در ترک عادت‌های دهانی در کودکان، صبوری و پشتکار است. به کودکان زمان بدهید تا عادت را ترک کنند و آنها را تشویق کنید. همچنین، مثبت بودن و ایجاد محیطی حمایت کننده و دوستانه برای کودکان نقش مهمی در موفقیت این فرآیند دارد.